EEN SCHONE TOCHT

Enkele weken geleden een schone tocht gemaakt, het ietwat rommelige landschap van Oost-Veluwe verveelt me nooit. Over de voormalige smalle spoorbaan loopt vanaf Hattem een fietspad loodrecht naar het zuiden. Dat kan snel gaan, maar ik ben afgeweken naar het broekland rond Vorchten. Zulk polderland houdt iets van een moerasgeur, wat je al direct merkt bij het binnenkomen. Bij Veessen weerkaatste de zon licht vanaf het wijde, glinsterende IJsselwater. Zelfs nu alles verdort in het afgaan van de herfst blijven er flinke kleurverschillen bestaan tussen de lagere zandgronden voor Epe en de hogere, drogere streken voorbij Vaassen.

De volgende dag zijn gingen mijn zoon en ik door het grote gebied van Twello en Voorst tot waar de torenspits van Zutphen zichtbaar werd. Het is een voornaam landschap met veel lusthoven, landgoederen, soms een kasteel, een bomendijk, en overal ruimte om te gaan. Vanaf Steenenkamer een blik geslagen op Deventer. De IJssel heeft haar loop nogal eens gewijzigd door de tijden heen. Oorspronkelijk lag Wilp aan het water. Daar heeft de bekende zendeling Lebuïnus de kerk gesticht, nog voor die van Deventer. Na hem preekte Ludger in deze streek. Later, in de Noormannentijd, zocht de Utrechtse bisschop hier een schuilplaats.

Op een kerkmuur in Vorchten zag ik een handschrift dat lang achter iets anders verscholen heeft gezeten. In 1845 had iemand daar letterlijk het volgende neergeschreven: Hoop die dit schrift vint dat het een wandelaar op het pat des Heren mag zijn. Zo ver doorgedacht! Je ziet, voorheen werden de dingen in verband gezien met het heilige. In de 9e eeuwse kerk van Wilp hingen enkele sprekende borden: 'Bouwt uw leven op een rotssteen' en: 'Wanneer de haan 's-morgens kraait, zoek o jeugd u biddend aan God op te dragen. Ga vlijtig naar school, en zoekt uws meesters leer, want zo geraakt een kind tot waar geluk en eer'. Maar anno 2008 wordt in Wilp met waardering gesproken over de afgodendienst van muzelmannen. Sion verslingert zich aan humanistische, verlichte Baäls, uit ingebeelde zelfbescherming, maar de knieval is afval die het land geen heil, maar onheil aanbrengt.

Op de stille terugweg vanaf Epe veel regen gehad, toch was het een mooie dag. Druipend stonden de bomen in hun najaarspracht, soms klonk een doffe dreun uit de verte vanaf de Oldebroekse heide. Er is weinig leven te bespeuren tussen de hoge naaldbomen, een enkel schichtig vogeltje roert zich in het bos boven Heerde.

De weken daarna zijn snel gegaan, er is ook erg veel gebeurd. Het wordt al kouder. Een noordwester buldert vandaag tegen de dakkapel, ik zie de eerste sneeuwvlokken.