AARDBEVING OP EEN KERSTDAG

Overdenking naar aanleiding van de Tsunami in 2004

Tijdens de afgelopen Kerstdagen vond er een aardbeving plaats, evenals het jaar daarvoor. Op Kerst 2003 werd de stad Bam in Iran getroffen, maar dit keer, in 2004, was er sprake van een aardbeving in zee. Talrijke kustgebieden raakten bedolven onder een metershoge vloedgolf; meer dan honderdduizend mensen verloren het leven. Trooste en sterke de Heere de getroffenen en hun nabestaanden. Rechtvaardigen en onrechtvaardigen kwamen samen om in het water. Zij ervaren immers in dit leven hetzelfde. Ongetwijfeld zijn er in Noachs tijd kinderen Gods verdronken in de zondvloed. Daarentegen Lot's vrouw waande zich veilig buiten Sodom, en kwam toch nog jammerlijk om op het laatste moment.

Toen het bericht verscheen moest ik allereerst terugdenken aan die onheilspellende krantenfoto in het RD van 24 december 2004, slechts enkele dagen voor de ramp. Ik bedoel de foto waarop we Aziatische agenten door een kerkgebouw zien lopen op zoek naar explosieven. Er was gedreigd met bomaanslagen tijdens de naderende Kerstdagen, vandaar controle op explosieven. Uit voorzorg zullen christenen in Indonesië met Kerst de kerkgebouwen mijden, stond erbij. Ontzettend uitzicht op Kerst. Ook een jaar eerder was er angst gezaaid voor terreur tijdens de Kerstdagen. Heidenen hebben het blijkbaar op die dagen voorzien, om de christenheid te kunnen raken. Of is de ergernis om het Evangelie van de incarnatie hun drijfveer? Al met al zouden kerkgangers tijdens de Kerstdagen bijeenkomen in andere gelegenheden, zoals kantoorgebouwen of hotels. De dreiging had effect, dus terroristen tevreden, en gejuich in de hel, doch... te vroeg. Om de verwoesting der ellendigen, om het kermen der nooddruftigen, zal Ik nu opstaan, zegt de HEERE; Ik zal in behoudenis zetten, dien hij aanblaast. Op Tweede Kerstdag waren ergens in Azië weeskinderen tijdens de vloedgolf in een kerkgebouw bijeen; zij bleven gespaard, terwijl anderen wegvluchtten en jammerlijk omkwamen in het water. Zo'n bericht staat in scherp contrast tot het eerdere mededeling over terreurdreiging.

Wat kon deze natuurramp nog meer te zien geven?

1. Dat de Heere de dreiging van de hoogmoedigen tot dwaasheid maakt, terwijl Hij benauwde harten sterkt door Zijn oordeel. Gelet op de terreurdreiging werd de kust veiliger geacht dan bij voorbeeld een kerkgebouw, maar het tegenovergestelde was waar. God kan op allerlei manieren ingrijpen in het persoonlijke leven en volksleven. Soms verborgen, door stille genieting; soms meer openlijk door grote blijdschap; soms ontzettend, door grote verwoestende kracht. Ook dit laatste is niet zonder zin en doel, want God richt verwoestingen op aarde aan om de oorlogen te doen ophouden tot aan het einde der aarde. God riep op Tweede Kerstdag het woeden van de vervolgers een halt toe. Is deze oproep tot inkeer verstaan? Werd er geloof op God geboren bij mensen die over zichzelf leren wenen als over een verkeerd geslacht? Wie dreiging en moord blaast tegen de discipelen des Heeren, krijgt het ondraaglijk hard te verduren, tenzij het geschiedt dat hij de stem verstaat. En dat gebeurt wanneer men ter aarde valt en het niet meer weet. Weigert iemand dit, dan zal God nochtans de eer ontvangen, wanneer Hij bevestigt dat de heidenen zullen weten dat zij stervelingen zijn.

2. Met de woorden van Zondag 10 van de Heidelbergse Catechismus moet in het aangezicht van deze gebeurtenis het geloof in Gods voorzienigheid beleden worden. Het kwade én de troost er tegenover komen allebei af van de éne ware God. De ware troost van Gods lijdende kinderen wordt niet gevonden in de sceptische en filosofische beschouwingen van de huidige humanistische dwaalgeesten die het gedachteklimaat vervuilen. Relativisten en agnosten vluchten in een verdovend activisme, om de roepstem der bekering tot zwijgen te brengen. De verkondiging van bekering tot de slaande God wordt uitgesloten; het aspect van de vergelding mocht bijna niet worden vernomen in Nederland. Doch twee dingen blijven staan, namelijk dat Gods volk niet goedkoop zondigt, maar ook blijft gelden dat de heidenen evenmin hun straf ontlopen als zij Gods volk aanraken (zie verder Amos 1 en 2).

3. Als een aanraking van de hemel op één plaats al zoveel water in beweging brengt, wat moet het dan geweest zijn toen de zondvloed begon nadat God de deur achter Noach had gesloten? Laten wij ontzag tonen door te bedenken hoe groot de kracht kan zijn van het water dat in beweging wordt gebracht door de Schepper van hemel en aarde. Laten wij beven voor Zijn Woord.

4. De Aziatische toeristenindustrie oefent veel aantrekkingskracht uit op Europeanen. Ook westerse christenen werden in hun weg van het hellende vlak tot staan geroepen. Menigeen met een gedoopt voorhoofd bracht de Kerstdagen door in recreatie. Is de roepstem vernomen, dat God Zijn beloften én bedreigingen krachtens het verbond handhaaft en uitvoert?

5. De geldgierigheid is wortel van alle kwaad. Ook nu is geldgierigheid oorzaak dat niet tijdig alarm was geslagen in de getroffen gebieden. Stel je voor dat mensen de kusten zouden verlaten, en de vloed zou niet gekomen zijn, dan kon je als berichtgever misschien een schadeclaim van hotelhouders tegemoet zien. Er is meer vrees voor claims dan voor verlies van een mensenleven. Het doet ons denken aan het volgende. De profeet Ezechiel noemt in hoofdstuk 33 het geval van een wachter die het zwaard ziet komen over het land, en blaast niet met de bazuin, dan wordt er een ziel weggenomen in zijn ongerechtigheid, doch diens bloed zal van de hand des wachters geëist worden, want hij had verzuimd te waarschuwen. Laten wij ons niet waarschuwen? Of weigeren wij een waarschuwend geluid te doen uitgaan? Wat een risico nemen wachters dan voor anderen.

6. Nederlandse commentaren op de ramp blijven grotendeels steken in algemeenheden. Menigeen stelt zich sceptisch op; en ontwortelde theologen schreeuwen om het hardst dat er voor de ramp géén verklaring is, men durft te stellen dat het geen straf is op de zonde van een volk. Oorzaak van deze voorgewende wetenschap of onwetendheid is: men heeft als theoloog Gods Woord achter zich weggeworpen. Waar moet je dan praktische wijsheid vandaan halen?

7. God riep voor de tweede maal op een Kerstdag het woeden van christenvervolgers een halt toe. Er is een God Die leeft, en op deze aarde vonnis geeft. Hij liet mensen weten dat zij broos zijn. Mogen de vervolgden de bemoediging hebben verstaan. Ik dacht aan Simson die samen met filistijnen stierf. Zo kunnen biddende christenen omkomen met anderen in hetzelfde oordeel. Maar dan spreekt Christus tot de gelovigen ook het andere: Heden zult gij met Mij in het paradijs zijn.

Ongetwijfeld denken wij eveneens aan uitspraken van enkele 19-e eeuwse christenen zoals vrouw van Schuppen, en aan freule van Straelen die in een gezicht te zien kreeg dat vissers op zee tot elkaar spraken van Nederland dat door Gods almacht uit het water verrezen was, en dat ook weer aan het water is prijsgegeven, omdat het van de hoge God is afgevallen. God geve ons de weg der verlossing te verstaan. Mogen de vertroostingen van de Heilige Geest ons pad markeren, opdat wij gesticht worden, verwaardigd om de weg des vredes te bewandelen bij aanvang en voortduur.